بررسی تغییرات زیست محیطی اطراف دریاچه حوض سلطان قم با استفاده از داده‌های هواشناسی و روش‌های سنجش از دور

زمینه و هدف: بررسی تغییرات زیست محیطی برای حفظ و استفاده بهینه منابع طبیعی امری ضروری است. به­این منظور از مطالعات صحرایی و نمونه­برداری  منطقه­ای استفاده می­شود که نیازمند صرف وقت و هزینه‌های گزاف است. روش بررسی: در این تحقیق تغییرات میزان بارش، دما و سطح ایستابی  در منطقه مورد بررسی قرار گرفت و میزان تبخیر و تعرق با استفاده از رابطه بلانی کریدل در ماه مورد نظر محاسبه گردید. سپس از شاخص آب  MNDWI و شاخص گیاهیNDVI که از روش­های سنجش از دور می‌باشند به­منظور بررسی تغییرات زیست محیطی منطقه استفاده شد. منطقه مورد مطالعه اطراف دریاچه حوض سلطان قم در حاشیه بزرگراه تهران قم می‌باشد که با استفاده از تصاویر ماه اردیبهشت ماهواره­ای لندست سنجنده­ی ETM سال 2002 وOLI سال2013 مورد بررسی قرار گرفته است. یافته­ها: استفاده از شاخص MNDWI در سال 2002 مساحت دریاچه را  857/7835هکتار و در سال 2013 مساحت را 062/6265 هکتار برآورد نموده است که این نتایج بیان­گر کاهش مساحت دریاچه در سال 2013 می­باشد . استفاده از شاخص NDVI نیز بیان می­دارد که پوشش گیاهی منطقه در سال 2002،  33/65هکتار و در سال 2013، 61/2942هکتار بوده که مبین افزایش مساحت پوشش گیاهی می­باشد. از طرفی بررسی میزان بارش، دما، تبخیر و تعرق پتانسیل  و سطح آب زیرزمینی  بیان­گر روند کاهنده میزان بارش و افت سطح ایستابی در منطقه و افزایش دما و تبخیر و تعرق در ماه مورد نظر می­باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق بیان می­دارد در سال 2013 برخی مناطق اطراف دریاچه به علت افت سطح ایستابی حالت غرقابی نداشته و شرایط رویش برای گیاهان بیش­تری فراهم شده و در برخی نقاط نیز کشت صورت پذیرفته است. افزایش پوشش گیاهی در منطقه و متعاقبا افزایش میزان تبخیر و تعرق، افت سطح آب زیرزمینی و روند نزولی سیر بارش در منطقه کاهش مساحت دریاچه در بازه زمانی مورد مطالعه را که با روش سنجش از دور نیز مشخص شده تایید می نماید.